8 effectieve tips bij een trage schildklier (hypothyreoïdie)
5 april 2023Wat is belangrijker voor het behoud van gewichtsverlies: beweging of voeding?
5 april 2023Trage schildklier dieet: wat moet je eten bij een trage schildklier?
Wist je dat een gezond dieet niet alleen kan bijdragen aan het behouden van een gezonde schildklier, maar ook klachten kan verminderen of zelfs oplossen?
In Nederland lopen naar schatting een half miljoen mensen rond met een traag werkende schildklier, ook wel hypothyreoïdie genoemd (Schildklier Organisatie Nederland). Daardoor werkt je stofwisseling trager, wat kan leiden tot verschillende klachten. Denk aan vermoeidheid, spierklachten, gewichtstoename of het steeds koud hebben. Wat veel mensen niet weten of onderschatten, is dat je voeding een grote invloed kan hebben op je schildklier. De juiste voeding kan een trage schildklier meestal niet oplossen, maar kan wel bijdragen aan het behouden van een gezonde schildklier. Bovendien kun je met gezonde voeding restklachten bij een trage schildklier verminderen of oplossen.
Wat te eten bij een trage schildklier?
Voor een goede productie en werking van schildklierhormonen zijn verschillende voedingsstoffen nodig. Zoals eiwitten bijvoorbeeld.
Eiwitten
Voor het aanmaken van schildklierhormonen heb je eiwitten nodig. Meer specifiek het aminozuur tyrosine. Dit vind je in eiwitrijke voeding, zoals:
- Vlees
- Gevogelte
- Vis, schaal- en schelpdieren
- Eieren
- Zuivel*
- Noten
- Granen*
- Peulvruchten*
* Deze voedingsmiddelen kunnen bij sommige mensen klachten veroorzaken. Voedselovergevoeligheden voor deze voedingsmiddelen komen namelijk regelmatig voor.
Hele eieren zijn goed, omdat ze naast eiwitten ook selenium bevatten. Dit is een spoorelement wat je ook nodig hebt voor de productie van schildklierhormoon.
Naast eiwitten is het belangrijk om genoeg van bepaalde mineralen of spoorelementen binnen te krijgen. Spoorelementen zijn mineralen die je lichaam nodig heeft, maar dan alleen in zeer kleine hoeveelheden. Het gaat hierbij om jodium, selenium en zink (O’Kane et al., 2018).
Jodium
Jodium is een onmisbaar mineraal bij de productie van schildklierhormonen. Mensen met een tekort aan dit spoorelement lopen risico op het ontwikkelen van een trage schildklier. Gelukkig komt een trage schildklier door een tekort aan jodium zelden voor in Nederland. Inname van extra jodium is daarom bij een trage schildklier meestal niet nodig en kan zelfs averechts werken. Een trage schildklier wordt namelijk in meer dan 90 procent van de gevallen veroorzaakt door een auto-immuunziekte van de schildklier: de ziekte van Hashimoto. Jodium kan Hashimoto stimuleren en dat wil je natuurlijk niet. Daarom is ons advies om niet meer dan 100 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) aan jodium binnen te krijgen. Voor volwassenen is dit 150 microgram per dag. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven hebben iets meer nodig, namelijk 200 microgram per dag.
Hoe kom je aan voldoende jodium uit je voeding? Vaak wordt jodium toegevoegd aan bepaalde voedingswaren, zoals gejodeerd keukenzout, bakkerszout en soms ook vleeswaren. Maar jodium is van nature vooral te vinden in zeevis, eieren, zeewier en zuivelproducten.
Selenium
Selenium helpt de schildklierhormonen te ‘activeren’ en heeft daarnaast een antioxiderende functie. Dit betekent dat het spoorelement je kan beschermen tegen schade door vrije radicalen. Dit zijn agressieve stoffen die schade kunnen veroorzaken aan (schildklier)cellen en weefsels (Voedingscentrum). Je vindt selenium in:
- Paranoten
- Cashewnoten
- Zonnebloempitten
- Chiazaad
- Tong (vis)
- Tonijn
- Sardines
- Makreel
- Haring
- Inktvis
- Garnalen
- Oesters
- Lever
- Eieren
Zink
Net als selenium helpt ook zink je lichaam bij de productie en het activeren van schildklierhormonen. Zo stimuleert zink de productie van TSH, het hormoon dat de schildklier vertelt schildklierhormonen vrij te geven. Zink is aanwezig in allerlei voedingsmiddelen, waaronder vlees, vis, oesters en andere schelpdieren.
Overige voedingstips bij een trage schildklier
- Vette vis bevat gezonde vetten zoals omega 3-vetzuren, die bijdragen aan een goede schildklierfunctie.
- Probeer genoeg ijzerrijke voeding te eten. IJzer is onder andere nodig voor de aanmaak van het schildklierhormoon in het lichaam. Het zit vooral in rood vlees, lever, haring, gevogelte, eieren, cacao en zaden.
Wat mag je niet eten bij een traag werkende schildklier?
In principe mag je alles eten, maar het is misschien verstandig om bepaalde dingen niet of minder vaak te eten. Veel mensen met een trage schildklier hebben namelijk last van verschillende voedselovergevoeligheden. Deze overgevoeligheden verschillen per persoon. Vooral alcohol, gluten en zuivel veroorzaken vaak klachten, maar klachten door andere voedingsmiddelen zoals nachtschades, peulvruchten, glutenvrije granen en koffie komen ook voor. Probeer voor jezelf te achterhalen of bepaalde voedingsmiddelen een rol spelen bij jouw (rest)klachten. Dit kun je het best doen met een eliminatie-provocatie dieet. Bij zo’n dieet vermijd je eerst tijdelijk (minimaal 4 weken) de voedingsmiddelen waarvan je vermoed dat ze klachten veroorzaken en daarna voeg je ze weer één voor één aan je voedingspatroon toe om te kijken hoe je erop reageert.
Verder wordt vaak aangeraden om voeding met zogenoemde ‘goïtrogenen’ te vermijden of te beperken. Dit zijn stoffen die de aanmaak van het schildklierhormoon kunnen verstoren (McMillan et al., 1986). Je vindt ze in sojaproducten en bepaalde rauwe groenten als broccoli, kool en spruitjes. Wij denken dat het geen kwaad kan om deze voedingsmiddelen te eten, mits het normale porties zijn en je ze goed kookt. Koken zorgt er namelijk voor dat de hoeveelheid goïtrogenen afnemen.
Daarnaast is het goed om sterk bewerkte voedingsmiddelen en snelle suikers te vermijden. Denk hierbij aan snoep, koek, taart, chips, friet, pizza, witbrood, witte pasta, witte rijst, snacks, alcohol, frisdranken en vruchtensappen. Deze producten bevatten namelijk veel calorieën, wat vervelend is voor mensen met hypothyreoïdie, omdat je hierbij makkelijk aankomt en gewichtstoename vaak ook al door de trage schildklier gestimuleerd wordt. Snelle suikers verhogen daarbij de kans op insulineresistentie, wat weer allerlei andere klachten kan veroorzaken.